Các hình thức mua sắm không phải đấu thầu qua mạng

Hình thức mua sắm không phải đấu thầu là gì?

Hiện tại, pháp luật không quy định cụ thể về các hình thức mua sắm không phải đấu thầu. Tuy nhiên, quý doanh nghiệp có thể hiểu hình thức mua sắm không phải đấu thầu là các phương thức lựa chọn nhà cung cấp, nhà thầu hoặc đơn vị cung ứng hàng hóa, dịch vụ mà không thông qua quy trình đấu thầu cạnh tranh. Những hình thức này thường được áp dụng trong các trường hợp đặc biệt nhằm rút ngắn thời gian, đơn giản hóa thủ tục và đảm bảo tính linh hoạt trong mua sắm.

Vì sao nên áp dụng các hình thức mua sắm không phải đấu thầu?

Trong một số trường hợp cụ thể, việc áp dụng hình thức mua sắm không qua đấu thầu là hợp lý và cần thiết nhằm đảm bảo hiệu quả và tính kịp thời. Dưới đây là những lý do chính cho việc lựa chọn các phương thức như chỉ định thầu, mua sắm trực tiếp thay vì tổ chức đấu thầu:

• Tình huống khẩn cấp: Khi xảy ra thiên tai, thảm họa hoặc sự cố đột xuất, đấu thầu có thể không đáp ứng kịp yêu cầu cấp bách. Mua sắm trực tiếp giúp đảm bảo cung ứng nhanh chóng hàng hóa, dịch vụ cần thiết.

• Sản phẩm/dịch vụ đặc thù: Một số hạng mục đòi hỏi chuyên môn cao, công nghệ độc quyền hoặc chỉ có một số ít nhà cung cấp đủ năng lực. Khi đó, chỉ định thầu giúp đảm bảo chất lượng và tiến độ.

• Tiết kiệm thời gian, chi phí: Quy trình đấu thầu có thể phức tạp và tốn kém hơn so với giá trị hợp đồng. Với các giao dịch nhỏ hoặc đơn giản, mua sắm trực tiếp giúp tối ưu nguồn lực.

• Nhà thầu uy tín, kinh nghiệm: Khi đơn vị cung cấp đã có năng lực chứng minh qua các dự án trước đó, tiếp tục hợp tác giúp duy trì ổn định và đảm bảo chất lượng.

• Quy định pháp lý: Một số chính sách, luật hiện hành cho phép áp dụng hình thức mua sắm không qua đấu thầu trong các trường hợp cụ thể nhằm đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả.

Việc lựa chọn phương thức phù hợp giúp các tổ chức tối ưu nguồn lực, đảm bảo tiến độ và tuân thủ đúng quy định, đặc biệt trong các trường hợp cấp thiết hoặc có yêu cầu đặc thù.

Các hình thức mua sắm không phải đấu thầu qua mạng

Căn cứ theo điểm b khoản 1 Điều 50 Luật Đấu thầu 2023 có quy định cụ thể về các hình thức mua sắm không phải đấu thầu qua mạng như sau: “Từ ngày 01 tháng 01 năm 2025, áp dụng đấu thầu qua mạng đối với tất cả các gói thầu, trừ trường hợp không đấu thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia theo quy định tại khoản 5 Điều này.”

Như vậy, kể từ ngày 01/01/2025 không thực hiện đấu thầu qua mạng đối với các gói thầu thực hiện lựa chọn nhà thầu theo một trong các hình thức sau đây:

• Chỉ định thầu;

• Mua sắm trực tiếp;

• Tự thực hiện;

• Tham gia thực hiện của cộng đồng;

• Đàm phán giá;

• Lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt.

Không thực hiện đấu thầu qua mạng đối với các gói thầu thuộc những trường hợp không đấu thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia do Chính phủ quy định.

Để có thể áp dụng các hình thức mua sắm không phải đấu thầu, doanh nghiệp cần đáp ứng các điều kiện cụ thể tại Điều 23, Điều 25, Điều 26, Điều 27 và Điều 28 của Luật Đấu thầu 2023 và Luật số 57/2024/QH15.

Các điều kiện áp dụng các hình thức mua sắm không phải đấu thầu bao gồm việc đáp ứng các yêu cầu khẩn cấp, tính chất đặc thù của gói thầu, quy định pháp lý, hiệu quả kinh tế, và khả năng đáp ứng nhu cầu đặc biệt. Các hình thức này giúp tổ chức và doanh nghiệp thực hiện mua sắm một cách linh hoạt và phù hợp với các yêu cầu cụ thể trong từng tình huống.

Ưu và nhược điểm của các hình thức mua sắm hàng hóa không phải đấu thầu

Sau đây là ưu và nhược điểm khi áp dụng hình thức mua sắm hàng hóa không phải đấu thầu, cụ thể: 

Ưu điểm

• Linh hoạt, nhanh chóng: Giúp tổ chức, doanh nghiệp triển khai mua sắm kịp thời, đặc biệt trong tình huống khẩn cấp.

• Giảm chi phí, thủ tục: Tiết kiệm thời gian và nguồn lực cho hợp đồng có giá trị nhỏ hoặc yêu cầu kỹ thuật đơn giản.

• Phù hợp với trường hợp đặc thù: Áp dụng khi chỉ có một số nhà cung cấp đủ điều kiện hoặc sản phẩm, dịch vụ có yêu cầu kỹ thuật đặc biệt.

Hạn chế

• Thiếu minh bạch, dễ phát sinh tiêu cực: Không có đấu thầu công khai có thể dẫn đến tham nhũng, lợi ích nhóm.

• Giảm tính cạnh tranh: Không có nhiều nhà cung cấp tham gia, có thể ảnh hưởng đến giá cả và chất lượng.

• Không tối ưu chi phí: Việc chỉ định thầu hoặc mua sắm trực tiếp có thể khiến giá cao hơn do thiếu sự cạnh tranh.

Các hình thức mua sắm không qua đấu thầu mang lại sự linh hoạt, tiết kiệm thời gian và tối ưu nguồn lực trong nhiều trường hợp, đặc biệt khi cần đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu mua sắm. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và tính minh bạch, các tổ chức, doanh nghiệp cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ, tránh rủi ro về tham nhũng và lãng phí. Việc lựa chọn hình thức mua sắm phù hợp tùy thuộc vào nhu cầu thực tế, quy định pháp lý và mục tiêu tối ưu hóa chi phí của từng doanh nghiệp. 

Mong rằng những thông tin hữu ích mà DauThau.info chia sẻ sẽ giúp quý doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các hình thức mua sắm không phải đấu thầu qua mạng.

Trường hợp cần được hỗ trợ cung cấp các giải pháp phần mềm liên quan đến lĩnh vực đấu thầu hoặc tư vấn liên quan đến tình huống đấu thầu, vui lòng liên hệ: 

• Trung tâm Tư vấn và Hỗ trợ đấu thầu: https://support.dauthau.net    
• Zalo OA: https://zalo.me/710508638087188690     
• Hotline: 0904.634.288 hoặc 024.8888.4288
• Email: [email protected]     
• Kênh chat: m.me/dauthau.info